en afscheid
afscheid
Mensen die u kent van - geloof/kerk
Tussen overlijden en het afscheid
En dan komt ook de vraag op hoe u afscheid wilt nemen van uw kind. Wilt u dat in een religieus of gelovig verband doen, dan kunt u dat bespreken met de uitvaartondernemer. Misschien heeft u contacten in de kerk(gemeenschap), tempel, synagoge of moskee, dan kunt u zelf ook iemand benaderen die u verder helpt. Ook een geestelijk verzorger kan u daarin begeleiden.
U kunt zelf met uw naasten bedenken wat bij uw kind past, wat u wilt uitdrukken in de afscheidsbijeenkomst. Wat u wilt doen of zeggen. Daarbij kan het heel betekenisvol zijn om uw naasten (andere kinderen of familieleden of vrienden) daarin mee te laten denken.
Zelfbedachte rituelen
Zelfbedachte rituelen kunnen betekenisvol zijn. Het aansteken van kaarsen of waxinelichtjes, samen zingen, bellenblazen, aan het eind ballonnen oplaten, etc. Bedenk wat bij u en uw kind past.
Muziek, video's en foto's
Bedenk welke muziek u wilt laten horen die voor uw kind zelf, of voor u belangrijk is. Veel ouders vinden het fijn om een of meerdere foto’s of filmpjes te laten zien.
Iets zeggen
Misschien wilt u, een familielid of goede vriend namens u iets zeggen tegen uw kind, of juist tegen de aanwezigen. Daar over nadenken en samen bespreken kan heel mooi zijn in deze dagen van verdriet. Juist de betekenis die uw kind heeft in uw leven komt dan naar voren. Die betekenis eindigt niet.
Eigen persoonlijke accenten
U kunt in veel kerken ook een combinatie maken van de officiële religieuze viering met uw eigen heel persoonlijke accenten. Dat kan echter niet altijd.
Dicht bij uw kind
Naast het nadenken over de afscheidsdienst, kan het heel fijn zijn om dicht bij uw kind te zijn, nu het nog kan. Om over hem of haar te praten. Verhalen te vertellen of te horen die uw kind typeren. Het helpt anderen vaak als u zelf aan hen aangeeft wat u fijn vindt.
Verbondenheid
U blijft verbonden met uw kind, dat overleden is. Die verbinding staat centraal in alles wat u doet of in deze fase overdenkt en kiest. Afscheid nemen doet u van het lichaam van uw kind. Hij of zij blijft tegelijkertijd in uw leven verankerd.
Mensen die u kent van - geloof/kerk
Na het afscheid
Bij veel ouders komt na het afscheid de confrontatie met de waarom-vraag op. Het is misschien een vraag die in het voorafgaand traject weggedrukt is maar nu in volle hevigheid opkomt. Het kan helpen om daar met anderen over te praten. Natuurlijk, uzelf of een ander kan wellicht zeggen: ‘Ach, daar krijgen we toch geen antwoord op’, maar dan nog kan het helpend zijn om aandacht te geven aan deze vraag. Hij drukt namelijk in elk geval uw pijn uit, en een gevoel van onrechtvaardigheid, en misschien nog veel meer. Dat alles heeft ook een plek in uw omgang met het verlies.
Altijd in verbinding
U zult zeker blijvende verbindingen met uw kind ervaren. Simpelweg omdat u elk moment van de dag aan hem of haar denkt. Hij of zij is geheel in uw bestaan, in lichaam, en geest, in ziel en hart verankerd.
Gedenken in huis
U kunt zoeken naar een manier waarop u hem of haar wilt gedenken in uw huis, met foto’s of andere herinneringsobjecten, met kaarsen, etc. Misschien helpt het om een vast dagelijks of wekelijks ritueel te bedenken.
Gebeurtenissen als teken
U kunt ook op een andere manier verbindingen met uw kind blijven ervaren. Het gebeurt meerdere ouders dat zij bepaalde gebeurtenissen als een teken van of verwijzing naar hun kind ervaren. Daarbij kan het gaan om hele lichamelijke ervaringen, bijvoorbeeld het plotseling warm of koud worden, het ruiken, zien of horen van het kind. Ook elektrische apparaten, lichten of kinderspeelgoed kunnen opeens aan gaan, of geluid maken of knipperen. Ook dieren die een symbolische betekenis voor u hebben kunnen op moeilijke momenten verschijnen. Misschien wilt u over deze ervaringen praten, misschien vindt u dat moeilijk. Weet dat het niet gek is. Kies mensen uit waarvan u verwacht dat zij dit mooi vinden.
Een eigen weg van betekenis
Het kan ook zijn dat u bovengenoemde ervaringen juist niet hebt, en daarnaar verlangt. Besef dat er zoveel manieren zijn waarop u verbonden bent en blijft met uw kind. U zoekt uw eigen weg van betekenis.
Betrokken in de gemeenschap
Als u betrokken bent bij een religieuze gemeenschap, krijgt u hopelijk ondersteuning van daaruit. U kunt zelf aan hen duidelijk maken wat u prettig vindt. Of en hoe vaak u bezoek aan huis wilt, of u wel of niet in staat bent om de gemeenschap te bezoeken. U kunt samen zoeken naar de juiste vorm en regelmaat.
Jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst
In veel ziekenhuizen wordt jaarlijks een herdenkingsbijeenkomst georganiseerd voor de kinderen die dat jaar zijn overleden. Op die avond worden de namen van de overleden kinderen genoemd. Veel ouders geven aan dat zij het belangrijk en mooi vinden dat de kinderen die zijn overleden in het ziekenhuis daar niet vergeten worden. En zo is het: alle kinderen hebben ook daar hun sporen nagelaten.
Geestelijk verzorger
Met de geestelijk verzorger kunt u ook spreken over alle bovengenoemde thema’s. U kunt gerust zelf contact opnemen met een geestelijk verzorger van het ziekenhuis waar uw kind bekend was, of via een centrum voor levensvragen.